Cognitieve gedragstherapie voor kinderen van 8 tot 12 jaar
Toelichting op de aanbeveling
-
Zet bij kinderen tussen de 8 en 12 jaar aanvullend cognitieve gedragstherapie in als er onvoldoende resultaat wordt geboekt met de ouderinterventie of als er zeer ernstige problemen zijn.
Als er bij kinderen van 8 tot 12 jaar onvoldoende resultaten worden behaald met een ouderinterventie gericht op opvoedingsvaardigheden, dan is aanvullende cognitieve gedragstherapie (CGt) verstandig. Als de gedragsproblemen zeer ernstig zijn, dan is direct een combinatie op zijn plaats van een ouderinterventie gericht op opvoedingsvaardigheden en cognitieve gedragstherapie. De cognitieve gedragstherapie sluit aan op de problemen met boosheidscontrole en gebrekkige sociale probleemoplossingsvaardigheden. In de databank Effectieve jeugdinterventies staan diverse interventies van dit type.
| Interventie (referentie) | Leeftijd | Bedoeld voor | Bijzonderheden | Erkenningsniveau |
|---|---|---|---|---|
| Kanjertraining (Vliek, 2015) | 4-17 jaar | Klassen in het regulier en speciaal onderwijs en kinderen of jongeren die problemen ervaren in de omgang met anderen. | Effectief volgens sterke aanwijzingen. | |
| Alles Kidzzz (Kruuk, 2009) | 9-13 jaar | Kinderen met een verhoogde mate van externaliserend probleemgedrag op de basisschool, waaronder het vertonen van reactief en proactief agressief gedrag, ongehoorzaamheid en liegen. | Effectief volgens goede aanwijzingen. | |
| Ik kies voor zelfcontrole (De Boo & Liber, 2014) | 8-13 jaar | Kinderen met externaliserende gedragsproblemen. | De training wordt gegeven op basisscholen in achterstandswijken en betrekt leerkracht en ouders. | Erkenning is verlopen. |
| Minder boos en opstandig: de kindtraining (i.c.m. de oudertraining) (Van de Wiel, Hoppe & Matthys, 2003) | 8-12 jaar | Kinderen met ernstige gedragsproblemen en hun ouders. | Ook geschikt als er naast de gedragsproblemen andere problemen spelen of als het kind een andere stoornis heeft (zoals ADD of ADHD). Combineert ouderinterventie gericht op opvoedingsvaardigheden met CGT bij het kind. | Effectief volgens goede aanwijzingen. |
| Samen Stevig Staan (Van ’t Hof et al., 2009) | 9-16 jaar | Kinderen of jongeren met een licht verstandelijke beperking in combinatie met gedragsproblemen. | Combineert ouderinterventie gericht op opvoedings- vaardigheden met kindtraining. | Goed onderbouwd. N.B. Deze erkenning is ouder dan 5 jaar. De erkenningscommissie beoordeelt deze interventie opnieuw. |
| Signalering en PReventieve INTerventie bij antisociaal gedrag (SPRINT) (Haspels et al., 2009) | 7-12 jaar | Kinderen in groep 4 tot en met 8 van de basisschool die openlijk en/of heimelijk probleemgedrag vertonen en/of in een bepaalde mate moeite hebben met het aanvaarden van autoriteit. | Erkenning is verlopen. |
Verdieping en onderbouwing
Effecten
Als 8- tot 12-jarigen alleen cognitieve gedragstherapie krijgen, heeft dat niet zoveel effect op hun (McCart, Priester, Davies & Azen, 2006; Smeets et al., 2015). Voor kinderen met zeer ernstige gedragsproblemen kan het echter wel een groot verschil maken om cognitieve gedragstherapie toe te voegen aan een ouderinterventie gericht op opvoedingsvaardigheden (Kazdin, Siegel & Bass, 1992).