
De gehechtheidsrelatie
Toelichting op de aanbeveling
-
Wees alert op de gehechtheid van kinderen aan hun ouder(s).
Zie ook de richtlijn Problematische gehechtheid.
Psychische- en verslavingsproblemen van ouders kunnen de ontwikkeling van een veilige gehechtheidsrelatie belemmeren (Alhusen, 2008; Atkinson et al., 2010; Enlow et al., 2014). Als ouders sensitief en positief op hun kind reageren, kan die een gevoel van veiligheid en zelfvertrouwen ontwikkelen. Zo’n positieve interactie tussen ouder(s) en kind draagt ook bij aan meer veerkracht en verkleint de kans op probleemgedrag bij het kind of de jongere (Doty et al., 2017; McPherson et al., 2013).
Ouders met psychische problemen kunnen het moeilijk vinden om sensitief, inlevend en voorspelbaar op hun kind te reageren (Duggal et al., 2001). Deze problemen gaan vaak samen met problematisch opvoedgedrag, wat ook de kans vergroot op een onveilige gehechtheid tussen ouder(s) en kind (Cicchetti et al., 1998; Hobson et al., 2005). Daarnaast kunnen schaamte en een laag zelfvertrouwen in de opvoedkwaliteiten een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van een veilige gehechtheid (Atkinson et al., 2010; Diener et al., 2003). Het is daarom van groot belang om vroegtijdig problemen in de gehechtheid te herkennen en met hulp van diagnostiek in kaart te brengen, zodat je kunt bijsturen met een passende behandeling. Zie voor meer informatie de richtlijn Problematische gehechtheid.
Een veilige gehechtheid legt de basis voor een gezonde sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren. De gehechtheidsstijl beïnvloedt sterk hoe een kind naar zichzelf en anderen kijkt. Een onveilige gehechtheid kan tot in de volwassenheid een negatieve invloed hebben op het zelfbeeld (Duggal et al., 2001; Foster et al., 2007; Goodman et al., 1994; Havermann & Lammers, 2018) en op relaties met vrienden en partners (Antonucci et al., 2004; Collins et al., 2006). Dat kan zich bijvoorbeeld uiten in verlatingsangst of bindingsangst.