3.2.2. Praten over toekomstperspectief
Toelichting op de aanbeveling
-
Stimuleer dat de jongere met leeftijdsgenoten, volwassenen en eventueel ervaringsdeskundigen praat over (gedeeld) verleden en toekomstperspectief. Zo gaat het onderwerp meer leven, en ontdekt de jongere dat anderen tegen dezelfde dingen aanlopen en krijgt deze steun voor de eigen ideeën over de toekomst. Reflecteer samen regelmatig op deze verkenning.
In beweging
Jongeren komen ‘in beweging’ met hulp van de psychologische basiscondities van sociale verbinding, een gevoel van competentie en autonomie via zelfinzicht in persoonlijke waarden (zelfdeterminatietheorie, Ryan en Deci, 2000). Het proces draait om het ‘doen’ en het helpt als jongeren met anderen in hun omgeving, zowel peers als volwassenen, praten over hun toekomst. Je kunt hiervoor ook ervaringsdeskundigen of een training inzetten, waarbij de ontmoeting van jongeren over deze thema’s centraal staat.
Wanneer jongeren met leeftijdsgenoten of jongvolwassenen praten die enkele jaren geleden in dezelfde situatie zaten, gaat het onderwerp meer leven. Ze ontdekken dat anderen met dezelfde dilemma’s worstelen. Ook ontstaan er nieuwe ideeën en krijgen ze vaak positieve feedback en steun voor deze ideeën. Dit is een belangrijk duwtje in de rug om dingen uit te proberen (Zandbergen et al., 2020). Jongeren geven aan dat ze voor sociaalemotionele steun graag naar vrienden gaan, maar voor advies luisteren ze liever naar professionals (Wiersma & Van Goor, 2020). Als jeugdprofessional kun je een vast baken zijn tijdens de verkenning die volgt op het maken van toekomstplannen. Dat doe je door regelmatig reflecterende gesprekken met de jongere te voeren tijdens deze ontdekkingstocht.
Verdieping en onderbouwing
De toelichting bij deze aanbeveling is gebaseerd op bevindingen uit het onderzoek Fieldlab Toekomstplannen Jongeren van Zandbergen, Essen, Abu Ghazaleh en Englander (2020) en onderzoek naar de bejegening van jongeren door jeugdprofessionals van Wiersma en Van Goor (2020).