Kernaanbevelingen

Leer de jongere kennen: Neem de tijd – ook om een vertrouwensband op te bouwen en blijf hierin investeren. Wees hierbij nieuwsgierig naar de familieachtergrond en voorgeschiedenis, dromen, wensen en talenten. Laat jezelf zien in het contact en durf bespreekbaar te maken wat je ziet en ervaart bij de jongere.
Zorg voor een veilige en constructieve relatie. Neem de jongere serieus, met aandacht voor sterke kanten en moeilijkheden. Leg uit wat je rol is, maak samen duidelijke afspraken over wat jullie van elkaar kunnen verwachten en reflecteer tijdens het proces op de werkrelatie.
Werk vanuit de behoefte van de jongere. Onderzoek samen wat belangrijk en urgent is voor de ontwikkeling en pak dit met de jongere aan. Sta hierbij naast de jongere, sluit aan op het tempo en de prioriteiten. Zo help je de regie over het eigen leven te nemen en te houden.
Beoordeel hoe de jongere naar de toekomst kijkt. Onderzoek of de jongere zich bezighoudt met de toekomst en in hoeverre de jongere al over de nodige vaardigheden beschikt om zichzelf in een toekomstige situatie voor te stellen. Kijk ook wat er nodig is voor de jongere om zich vanuit de persoonlijke situatie op de toekomst te richten.
Help de jongere een positief toekomstbeeld te creëren. Dat doe je door voldoende aandacht te besteden aan een breed scala aan factoren op meerdere leefgebieden. Ondersteun de jongere bij het ontdekken van belangrijke interne factoren, zoals waarden en talenten, en bij externe factoren, zoals beschikbare bronnen en kansen in de omgeving. Zet tools in om hoop, creativiteit en verbeeldingskracht te stimuleren.
Help de jongere om vanuit het toekomstbeeld concrete doelen te stellen. Ondersteun zo nodig bij het maken van een eigen motiverend en concreet toekomstplan. De vorm van dit plan is vrij en hangt af van de behoefte van de jongere.
Stimuleer de jongere vanuit het hier en nu om met kleine stappen het toekomstperspectief verder te verkennen en kleine positieve ervaringen op te doen. Creëer actief mogelijkheden voor de jongere om met elementen uit het toekomstperspectief te experimenteren.
Stimuleer dat de jongere met leeftijdsgenoten, volwassenen en eventueel ervaringsdeskundigen praat over (gedeeld) verleden en toekomstperspectief. Zo gaat het onderwerp meer leven, en ontdekt de jongere dat anderen tegen dezelfde vragen en problemen aanlopen. Reflecteer samen regelmatig op deze verkenning.
Zorg voor aanhoudende begeleiding van de jongere en kijk waar extra hulp of vervolgondersteuning nodig is. Investeer in duurzame betrokkenheid van belangrijke personen of een mentor uit het eigen netwerk. Ga na of het vangnet actief kan signaleren wanneer het niet goed gaat met de jongere en de drempel kan verlagen om hulp te ontvangen. Zorg ervoor dat de jongere weet wat de route is naar hulpverlening als de jongere echt geen hulpverlening meer wil ontvangen of nu geen hulp nodig heeft.
Bespreek vanaf de start van de begeleiding met de jongere waarom steun vanuit het sociale netwerk belangrijk is. Ga samen na op welke momenten de jongere behoefte heeft aan steun en wat die moeilijk vindt aan het vragen van steun. Onderzoek van welke mensen de jongere steun ervaart – ook online - en wat hun rol en betekenis is. Kijk samen met de jongere wie in het sociale netwerk langdurig kunnen ondersteunen bij een of meer doelen in het toekomstplan.
Investeer in de uitbreiding van het netwerk bij jongeren die geen of een klein netwerk hebben. Verken hierbij met de jongere of die behoefte heeft aan een vrijwillige mentor of steunfiguur. De jongere bepaalt wie deze mentorrol vervult, ook wanneer je als professional twijfels hebt over deze keuze.
Zorg ervoor dat het sociale netwerk zich gewaardeerd, goed geïnformeerd en gefaciliteerd voelt. Maak duidelijke afspraken wie van hen welke rollen en verantwoordelijkheden vervult en hoe jullie samenwerken. Ondersteun en versterk ook waar mogelijk de (pleeg)ouders/verzorgers van de jongere in hun rol, dat doe je door hen serieus te nemen en te focussen op hun sterke kanten.