Herziene richtlijn Jeugdhulp met verblijf gepubliceerd
Hoe zorg je voor een positief leefklimaat in een leefgroep? Hoe werk je samen met ouders als hun kind tijdelijk niet thuis woont? Hoe zorg je ervoor dat een jongere zich veilig voelt in de instelling of in het gezinshuis? Op deze en andere vragen geeft de herziene richtlijn Jeugdhulp met verblijf antwoord.
De richtlijn Jeugdhulp met verblijf sluit aan bij de veranderingen in de jeugdhulppraktijk, zoals de afbouw van de gesloten jeugdzorg en de ontwikkeling van kleinschalige voorzieningen. Maar ook bij de visie op wat de best passende zorg is voor kwetsbare jongeren. Zo is de visie op het omgaan met vrijheidsbeperking aan het veranderen. Ook nieuwe onderzoeksresultaten, praktijkervaring en de signalen van jongeren en hun ouders waren aanleiding om de richtlijn te herzien.
Reikwijdte
Jeugdhulp met verblijf omvat vrijwillige en gedwongen hulp aan kinderen en jongeren die (tijdelijk) niet thuis wonen, maar in een instelling voor jeugdhulp of in een gezinshuis. Het gaat om ondersteuning, begeleiding en behandeling van jongeren en hun ouders bij psychische, psychosociale of gedragsproblemen, bij een verstandelijke beperking van het kind of de jongere of bij opvoedingsproblemen van de ouders.
Binnen dit kader richt de richtlijn Jeugdhulp met verblijf zich op care: de opvoeding en dagelijkse verzorging van kinderen en jongeren die (tijdelijk) niet thuis wonen. Cure – de specialistische behandeling van (psychische) problemen – valt buiten de richtlijn.
Doel en doelgroep
Professionals in de jeugdhulp met verblijf – van residentiële instellingen tot gezinshuizen en kleinschalige voorzieningen – ondersteunen kinderen en jongeren die (tijdelijk) niet in hun eigen gezin kunnen opgroeien. De richtlijn helpt hen met kennis en praktische handvatten om gezamenlijk te werken aan een veilige en gestructureerde omgeving, waarin kinderen en jongeren zich positief kunnen ontwikkelen en belangrijke vaardigheden kunnen aanleren voor een zelfstandig en waardevol leven. Professionals hebben binnen hun eigen setting de verantwoordelijkheid om de vertaalslag te maken en maatwerk te bieden.
In de richtlijn staan de behoeften en mogelijkheden van kinderen en jongeren en hun netwerk centraal. Omdat die verschillen per kind, is de richtlijn bedoeld als hulpmiddel voor ‘goed genoeg opvoederschap’.
Thema’s richtlijn
De richtlijn behandelt vier samenhangende thema’s:
- Een positief pedagogisch leefklimaat bevorderen
- Veiligheid en veiligheidsbeleving van kinderen en jongeren versterken
- Het ouderschap ondersteunen en vormgeven
- Toekomstgericht werken met jongeren aan een zelfstandig en waardevol leven
Herzieningsproces
De herziening is uitgevoerd door een projectteam van de Hogeschool Leiden, in nauwe samenwerking met onderzoekers, praktijkexperts en ervaringsdeskundigen. Ouders en jongeren dachten mee in focusgroepen. Op basis van commentaar van de beroepsverenigingen NIP, NVO en BPSW en van Defence for Children International is de richtlijn aangevuld en vervolgens vastgesteld. Het Nederlands Jeugdinstituut begeleidde het herzieningsproces.