Deel uitdagingen met elkaar

Angelica is 26 jaar. Sinds haar 15e heeft ze te maken met verschillende vormen van jeugdhulp. Naast haar baan is ze lobbyist voor kinderrechten. Ze vindt het belangrijk om haar ervaringen met jeugdhulp te delen zodat professionals hiervan kunnen leren. Meedoen in de klankbordgroep voor de richtlijn Toekomstgericht werken was daarom ook een uitgelezen kans. 

Angelica put uit eigen ervaring als ze zegt dat de verbinding tussen jongeren en jeugdprofessionals als dichtbij moet voelen. Dat is voor haar niet altijd zo geweest. 'Als vijftienjarige wilde ik iedere vorm van hulp vermijden. Ik kon jeugdzorg en pleegzorg niet uit elkaar houden. Ik wilde er niets mee te maken hebben. Toen er een interventie in ons gezin op stapel stond, wilde ik liever niet meewerken. Ik dacht dat zo’n gesprek mij in een rol zou plaatsen tussen mijn ouders in. Dat was niet wat ik wilde. Ik had iemand nodig die aandacht voor mij had.'

Positieve ervaring nodig

Later kwam het besef dat jeugdhulp ook helpend kan zijn. 'Op mijn 16e en17e had ik te maken met jeugdhulp. Na EMDR (traumabehandeling) kon ik weer vooruit. Mijn hulpverlener vertelde dat ik later mogelijk meer hulp nodig had en altijd aan de bel kon trekken. Op mijn 23e speelde het trauma op. Ik ben drie jaar lang begeleid door een adolescenten psycholoog. Omdat ik eerder een positieve ervaring had opgedaan veranderde mijn houding tegenover jeugdhulp: de juiste hulp helpt mij om vooruit te gaan.'

Leven jongere als treinspoor

Eenmaal aan het werk in een marketingbaan kreeg Angelica meer inzicht in de uitdagingen van jeugdhulpprofessionals. Ze begreep hoe het systeem in elkaar zat en kon beter relativeren. 'Ik zie het leven als een soort treinspoor. En elke professional die je ondersteunt is een stop onderweg. Je kunt tijdens zo’n stop aan jezelf werken. En dan ga je weer verder. En dat stukje tussen de stops of professionals in, kent vaak de grootste knelpunten van jongeren en kinderen die te maken hebben met jeugdhulp. Weet je zeker of je de hulp krijgt die je nodig hebt? Werkt het voor mij? Dat soort vragen spelen dan. En dat zijn de vragen waar je het in de klankbordgroep over hebt. Samen met de jongeren van Stichting Alexander heb ik de ervaringen van jongeren ingebracht.'

Er gebeurt veel 

Kijkend naar toekomstgericht werken gebeurt er veel in de levensfase van 16-27 jaar. 'Je komt in situaties terecht die voor sommige jongeren ingrijpend kunnen zijn. Bijvoorbeeld ouders die scheiden. Zelf mentaal niet lekker in je vel zitten. Allemaal ervaringen die volgens mij impact kunnen hebben op de langere termijn. Als je jeugdhulp krijgt merk je dat professionals graag de pijn bij je weg willen halen. De harde realiteit is dat je pijn bij jongeren niet kunt ontnemen. Het is juist een ervaring die je opdoet. Een professional helpt daarbij, maar kan de verwerking niet versnellen. De professional helpt om ermee te leren leven en zo snel mogelijk te herstellen.'

Belangrijk in de richtlijn

'Ik vind het belangrijk dat professionals praten over hun uitdagingen in toekomstgericht werken. Met elkaar. En met jongeren. Ik denk dat we allemaal wel delen dat we ons zorgen maken over die toekomst. Wanneer die bezorgdheid te groot wordt, kom je vast te zitten. Dat wens ik geen enkele professional toe. Ik hoop dat we met de richtlijn tools en tekst geven om vragen te stellen. "Hé, dat staat in de richtlijn, dit merken we er in de praktijk van, hoe interpreteer ik dit?" Voor mij geeft de richtlijn een bevestiging welke kant het op moet gaan in het toekomstgericht werken met jongeren. Praat erover met elkaar. Neem je collega’s er in mee. Sta open voor de verandering en verdraag dat. Aan jongeren wil ik graag meegeven: blijf vooral dromen. Soms denken wij dat we geen recht op een toekomstperspectief hebben, maar dat hebben we wel.'