Netwerkpleegzorg in de richtlijn Pleegzorg
In de Week van de Pleegzorg vragen pleegzorgorganisaties in heel Nederland aandacht voor het belang van pleegzorg. Naast het inzetten van een pleeggezin via een pleegzorgorganisatie kan een kind ook tijdelijk gaan wonen bij een bekende. Deze vorm van netwerkpleegzorg krijgt steeds meer belangstelling. De richtlijn Pleegzorg besteedt hier ook aandacht aan. Wij zetten op een rij waar je deze informatie in de richtlijn kunt terugvinden.
2. Wat is Pleegzorg? | Plaatsing in het netwerk
Pleegouders kunnen gevonden worden in het sociale netwerk van kinderen en ouders, zoals familie en bekenden. Deze vorm van pleegzorg heet ook wel netwerkpleegzorg. Vanuit het perspectief van kinderrechten heeft deze vorm de voorkeur boven andere vormen van alternatieve zorg (zie hieronder). In 2021 werd in Nederland 46% van de kinderen in een pleeggezin binnen hun netwerk geplaatst (Pleegzorg Nederland, 2023). Daarmee groeit het aantal netwerkplaatsingen in Nederland. Er zijn op dit punt grote verschillen tussen landen. In Spanje is bijvoorbeeld 80% van alle plaatsingen een netwerkplaatsing, in België 73%, en in de Verenigde Staten 23% (Kenniscentrum Pleegzorg, 2021; Konijn et al, 2019).
2. Wat is pleegzorg? | Volgorde voor opvang
In artikel 20 lid 3 IVRK volgt een rangorde in beschikbare alternatieven van opvang. De eerste stap is kijken of het kind terechtkan bij andere familieleden (met een ruime interpretatie van de term familieleden). Daarna is een vervangend gezin een optie. Een passende residentiële instelling is pas de laatste mogelijkheid (zie ook artikel 23 en 24 IVBPR en de Richtlijnen voor Alternatieve Zorg voor Kinderen).
Netwerkpleegouders ervaren niet méér gezinsbelasting dan bestandspleegouders. Wel kan extra begeleiding tijdens de plaatsing nodig zijn. Een netwerkplaatsing gebeurt vaak onvoorbereid en vanuit een crisissituatie. Dit vraagt om de juiste begeleiding en ondersteuning van pleegouders. Je kunt deze begeleiding en ondersteuning vanaf het begin inzetten of juist wanneer de plaatsing iets rustiger is geworden. De juiste keuze hangt af van de behoefte van kinderen en van de netwerkpleegouders. Het is ook belangrijk dat de begeleiding aansluit bij wat het kind nodig heeft. Daarnaast moet er aandacht zijn voor de dubbele rol van de netwerkpleegouder, zoals pleegouder én oom of tante zijn. Bied begeleiding als er spanningen of conflicten ontstaan door hun sterke wens om het kind een veilige plek te bieden.
Lees meer
Begeleiding van ouders en netwerkpleeggezinnen | Nederlands Jeugdinstituut
Week van de Pleegzorg | Jeugdzorg Nederland