Herziene richtlijn Pleegzorg gepubliceerd

Kinderen hebben het recht om thuis op te groeien. Maar soms gaat het thuis niet goed en is er tijdelijk een andere plek nodig. Pleegouders kunnen dan de dagelijkse opvoeding van een kind op zich nemen. In pleegzorg spelen de laatste jaren de nodige ontwikkelingen. De herziene richtlijn Pleegzorg beschrijft de laatste stand van kennis en ervaring in het vakgebied. 

Gedurende het herzieningsproces van de richtlijn Pleegzorg heeft het lectoraat Pleeg- en Gezinshuisvorm van Christelijk Hogeschool Ede, samen met het Nederlands Jeugdinstituut en de herzieningswerkgroep, gekeken naar de ontwikkelingen in de pleegzorg. In de herzieningswerkgroep waren professionals uit de pleegzorg, jeugdbescherming, ervaringsdeskundige jongeren en (pleeg)ouders betrokken. Zij hebben meegedacht en meegelezen op de richtlijn. De laatste wetenschappelijke inzichten zijn eveneens meegenomen. Er was ook een klankbordgroep van professionals en ervaringsdeskundigen betrokken bij de herziening. Zij hebben meegedacht over thema's als interventies, veiligheid en de stem van het kind.

Nadruk op relationele stabiliteit 

In de herziene richtlijn Pleegzorg ligt de nadruk op relationele stabiliteit voor het pleegkind. Zo speelt de richtlijn in op de laatste ontwikkelingen als het gaat om het belang van gedeeld opvoederschap, de stem van het kind en het samenplaatsen van broers en zussen. Andere belangrijke veranderingen zijn dat er bij een plaatsing meer rekening wordt gehouden met cultuur, religie en etniciteit en dat er een concreet plan gemaakt wordt bij transculturele of transreligieuze plaatsing. Ook is er meer aandacht voor netwerkpleegzorg.

Gedeeld opvoederschap 

Gedeeld opvoederschap houdt in dat ouders en pleegouders samenwerken in de opvoeding als een kind niet thuis opgroeit. Het uitgangspunt is dat ouders altijd een belangrijke rol in het leven van hun kinderen kunnen spelen, of ze thuis wonen of niet. Dat is belangrijk voor het kind, de ouders en het pleeggezin. Voor kinderen en het pleeggezin is het goed als ouders de pleegouders kunnen accepteren. Voor ouders is het belangrijk om op een positieve manier bij hun kind betrokken te blijven. In de richtlijn is veel aandacht voor de betrokkenheid van ouders en pleegouders bij het leven van het kind.  

Stem van het kind 

Het is steeds normaler geworden om kinderen vanaf 8 à 12 jaar actief te betrekken bij beslissingen die hen aangaan. Dankzij het Kinderrechtenverdrag mogen zij nu ook hun verhaal doen in de rechtspraak. In de pleegzorg zou de stem van het kind standaard moeten zijn. Kinderen horen deel te nemen aan gesprekken over hun situatie. Het is belangrijk dat hun mening, ideeën en ervaringen serieus worden genomen. Het uitgangspunt is een gezamenlijk gesprek van de pleegzorgbegeleider met het kind, de ouders en de pleegouders. In de praktijk kunnen soms andere afwegingen spelen. Bijvoorbeeld dat het kind gezien de leeftijd en ontwikkeling beter apart gesproken kan worden door een vertrouwenspersoon of bij een deel van de gesprekken aanwezig is.   

Samenplaatsing broers en zussen 

Vanuit het kinderrechtenperspectief en internationale richtlijnen voor alternatieve zorg ligt er tegenwoordig meer nadruk op het recht om families bij elkaar te houden. Het is belangrijk om broers en zussen bij elkaar te houden in de pleegzorg. In de praktijk werd vaak gezegd dat dit niet mogelijk of niet wenselijk zou zijn. Inmiddels is dit recht duidelijker vastgelegd. Broers en zussen mogen alleen nog van elkaar gescheiden worden als er zwaarwegende redenen voor zijn. Wanneer gescheiden plaatsing toch gebeurt, moet er extra moeite gedaan worden om broers en zussen zo dicht mogelijk in elkaars buurt te plaatsen. Dit met het oog op een korte reisafstand en regelmatig contact.  

Verschil oude en herziene richtlijn  

De herziene richtlijn Pleegzorg heeft een nieuwe vorm op basis van bouwstenen. In de richtlijn bij de bouwsteen Verantwoording en bronnen kun je lezen welke veranderingen er zijn. 

De richtlijn heeft ook een routekaart. Op deze routekaart kun je precies zien welke onderwerpen in de richtlijn aan bod komen. Vanuit de routekaart kun je ook de onderwerpen aanklikken en zo bij de gewenste informatie komen.  

Informatie voor ouders en pleegouders over de richtlijn is te vinden op de website van het Nederlands Jeugdinstituut. 

Uitvoering herziening 

De herziening van de richtlijn Pleegzorg is uitgevoerd door het Lectoraat Pleeg- en gezinszorg van Christelijk Hogeschool Ede, de herzieningswerkgroep en het Nederlands Jeugdinstituut. De beroepsverenigingen BPSW, NIP en NVO verzorgden de accreditatie van de richtlijn.