Verantwoord omgaan met waarheidsvinding
Toelichting op de aanbeveling
-
Wees bij complexe scheidingssituaties extra alert op signalen en vermoedens van kindermishandeling en huiselijk geweld. Doorloop de Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling bij vermoedens van deze problematiek. Zorg dat er eerst feitenonderzoek plaatsvindt voordat je doorverwijst naar hulpverlening.
Dit is belangrijk voor een jeugdprofessional, zodat je ingrijpende en complexe beslissingen kunt nemen voor kinderen en hun ouders. Onderzoek feiten grondig en geef meningen van de betrokkenen op een duidelijke en neutrale manier weer. Dit is vooral belangrijk bij complexe scheidingen – om zo goed te starten en te voorkomen dat je opnieuw hulp of acties inzet die eerder niet werkten.
Onderzoek naar feiten
De Jeugdwet stelt dat de jeugdhulp en jeugdbescherming hun best moeten doen om alle belangrijke feiten en omstandigheden te verzamelen die nodig zijn om een zorgvuldige inschatting te maken van de veiligheid en ontwikkeling van het kind. Medio 2018 overhandigden Veilig Thuis, Raad voor de Kinderbescherming en gecertificeerde instellingen het Actieplan Verbetering Feitenonderzoek in de jeugdbeschermingsketen aan de Tweede Kamer. Dit actieplan heeft als doel om goed feitenonderzoek te doen en beter onderbouwde besluiten te nemen in de jeugdbeschermingsketen, waarbij ook kinderen en hun ouders zijn betrokken. Een voorbeeld is de MASIC-training, waarbij je ouders apart van elkaar interviewt volgens een vaste structuur.
Verdieping en onderbouwing
Overwegingen voor de praktijk
Boven op de literatuur deelt de praktijk ook een aantal belangrijke opmerkingen. Bijvoorbeeld over hoe je als jeugdprofessional negatieve uitlatingen naar de andere ouder kunt herkennen als onverwerkt trauma, waardoor je deze ouder kunt verwijzen naar de ggz. De klankbordgroep, Cliëntentafel (kinderen en hun ouders) en proefimplementatie van de richtlijn geven jeugdprofessionals de volgende overwegingen mee:
- Sommige jeugdprofessionals erkennen de specifieke situatie van kinderen en jongeren na een scheiding onvoldoende. Ook in de scholing van jeugdprofessionals moet er meer aandacht zijn voor hun belevingswereld. Wees je bewust van de belevingswereld van kinderen en jongeren. Vraag hoe ze de scheiding van de ouders beleven en waar ze behoefte aan hebben.
- Als scholen problemen van kinderen in een scheidingssituatie onvoldoende signaleren (of hieraan geen gevolg geven), bespreek dan als jeugdprofessional de scheidingsproblematiek. Houd hierbij ook rekening met de privacy van alle betrokkenen.
- Als ggz-professionals bij de behandeling van ouders de problemen van kinderen en jongeren in een scheidingssituatie onvoldoende signaleren, moet de jeugdprofessional dat doen. Ga samen met de ggz-professionals om tafel en bespreek de problemen van de kinderen en jongeren. Probeer samen het ouderschap en gezinssysteem te verbeteren.
- Wijs als jeugdprofessional gescheiden ouders erop dat zij niet negatief spreken over de andere ouder in het bijzijn van hun kind.
- Benoem als jeugdprofessional óók de zaken die wél goed gaan in de opvoeding.