Overslaan en naar de inhoud gaan
Richtlijn
Scheiding
Jongere

5. Aanpak en interventies

Vragen en aanbevelingen 

Verdeling zorg- en omgangsregeling

Welke afwegingen spelen een rol bij de keuze voor een verdeling van de zorg- en opvoedingstaken (zorgregeling) en omgangsregeling die past bij de ontwikkelingsbehoeften van een kind of jongere?

Aanbevelingen

Wet Bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding

Gezagsregeling

  • Ga na of er sprake is van gezamenlijk ouderlijk gezag, eenhoofdig gezag of een andere gezagsregeling.

Afspraken in het ouderschapsplan

  • Als beide ouders gezamenlijk gezag hebben, kijk dan eerst naar de afspraken in het ouderschapsplan. Vervolgens beoordeel je actief of het kind of de jongere voldoende ondersteuning krijgt: is de veiligheid gegarandeerd, is de zorg goed geregeld, wat zijn de toekomstmogelijkheden, en wat wil het kind of de jongere zelf?

  • Laat ouders weten dat het soms nodig kan zijn om samen de afspraken tussentijds aan te passen.

  • Is er sprake van eenhoofdig gezag, dan gelden dezelfde overwegingen als bij gezamenlijk gezag, maar nu voor de omgangsregeling. Pogingen de ouders te leren hun conflicten te beheersen hebben de voorkeur, net als pogingen om ouders te motiveren er gezamenlijk uit te komen en zo vroeg mogelijk ondersteuning te zoeken. Daarna kan eventueel de rechter opnieuw om een oordeel worden gevraagd.

Regeling

Welke regeling is gangbaar en welke regeling is het beste voor kinderen?

Aanbevelingen

Behoeften van kinderen en jongeren

  • Vraag bij het maken van afspraken over de zorg- en omgangsregeling eerst hoe de zorgverdeling en het contact tussen de ouders en hun kinderen was toen het gezin nog bij elkaar was, dus vóór de scheiding. Informeer ook naar de huidige gezinssituatie van beide ouders. Streef ernaar dat het kind na de scheiding contact blijft houden met beide ouders, en herinner ouders aan hun verantwoordelijkheid om dit contact voor hun kind mogelijk te maken. 

Zorgvuldige werkwijze

  • Houd bij afwegingen voor (veranderingen in) een zorg- of omgangsregeling rekening met het gezinssysteem vóór de scheiding, de ontwikkelingsfase van het kind of de jongere, de kwaliteit van de band met de ouders, de woonsituatie, conflicten tussen de ouders, het ouderschapsplan en de van het kind. 

Terug naar een normale situatie

Hoe kan je hulp na een (complexe) scheiding op gang brengen, waarbij de nadruk ligt op het zoveel mogelijk terugbrengen van een normale situatie?

Aanbevelingen

Samen beslissen

  • Betrek steeds zowel de kinderen als hun ouders bij het vormgeven van de ondersteuning en bij de keuze voor hulp. 

Hulp voor ouder en kind

  • AIs er sprake is van een scheiding of heftige conflicten tussen de ouders, richt de begeleiding dan zowel op de ouders als op het kind, en betrek zo nodig ook het netwerk. 

  • Als blijkt dat een kind ernstige problemen heeft vanwege chronische ouderlijke conflicten, onderneem dan eerst meerdere pogingen om de ouders te leren hun conflicten te beheersen.  

Wegwijzer kind en scheiding

  • Stimuleer ouders en kinderen van scheidende of gescheiden ouders deel te nemen aan een preventief interventieprogramma  

Preventieve ondersteuning en effectieve interventies

Wat zijn effectieve vormen van preventieve ondersteuning en effectieve interventies bij scheidingsgerelateerde problematiek (waaronder complexe scheiding), en wat zijn werkzame elementen?

Aanbevelingen

Interventies die vooral gericht zijn op kinderen en jongeren

  • Neem kennis van het aanbod aan interventies voor kinderen, ouders en gezinnen in de regio. De voorkeur gaat uit naar interventies die zijn opgenomen in de databank Effectieve jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) en/of die goede resultaten laten zien in effectonderzoek. Raadpleeg daarnaast de Wegwijzer kind en scheiding.  

  • Houd bij de keuze voor het inzetten van een interventie rekening met de mening en behoeften van kinderen en hun ouders.