Samenwerking

Toelichting op de aanbevelingen

Zorg dat je beschikt over gesprekstechnieken waarmee je goed kunt doorvragen bij kinderen en jongeren. Vraag zo nodig om training op dit gebied. Blijkt uit de uitkomsten van een gestandaardiseerde vragenlijst (zoals CBCL/YSR/TRF) dat er ernstige stemmingsstoornissen zijn, verwijs dan door naar een daartoe gekwalificeerde jeugdprofessional.
Vraag bij twijfel om collegiaal advies van de gespecialiseerde zorg.
Raadpleeg bij ernstige stemmingsproblemen en -stoornissen de huisarts of de gespecialiseerde hulp voor een verwijzing en/of samenwerking. Hoe ernstiger de problematiek, hoe sneller je moet handelen.
Zorg dat er een sociale kaart beschikbaar is die inzicht geeft in de samenwerkingspartners binnen de jeugdhulp en -bescherming, de (huis)artsenzorg, et cetera. Deze kaart moet namen en telefoonnummers bevatten, zodat er snel gehandeld kan worden als dat noodzakelijk is.
Schakel de huisarts of multidisciplinaire hulp (inclusief medische expertise) in wanneer je inschat dat de hulp binnen jeugdhulp of -bescherming te weinig resultaat geeft.
Schakel bij comorbiditeit direct de huisarts of de jeugd-ggz in.

Samenwerkingspartners onder de knop hebben

Voor jou als jeugdprofessional hoort helder te zijn wie er bevoegd en bekwaam is om een stemmingsprobleem of -stoornis vast te stellen. Ook moet duidelijk zijn hoe je met de huisarts kan samenwerken in de signalering en diagnostiek. Er hoort een sociale kaart beschikbaar te zijn die inzicht geeft in de samenwerkingspartners binnen de jeugdhulp en -bescherming, de (huis)artsenzorg, et cetera. Deze kaart bevat namen en telefoonnummers om snel te kunnen schakelen en handelen als de situatie dat vereist.

Specialistische hulp inschakelen

Is er naast stemmingsproblemen ook sprake van (een vermoeden van) een andere psychische stoornis, schakel dan specialistische hulp in. Het kan bijvoorbeeld gaan om een angststoornis, ADHD, ASS of persoonlijkheidsproblematiek. Ook doe je er als jeugdprofessional goed aan de jeugd-ggz in te schakelen als je inschat dat door jeugdhulp of -bescherming te weinig resultaten te behalen zijn. Bij twijfel is de aanbeveling om advies in te winnen bij de gespecialiseerde zorg.

Bij ernstige stemmingsproblemen of bij een vermoeden van een stemmingsstoornis is het wenselijk om in ieder geval de huisarts of gespecialiseerde zorg te raadplegen, in verband met een eventuele verwijzing dan wel samenwerking. Bespreking vindt dan plaats in een multidisciplinair team met daarin ook een gekwalificeerde gedragsdeskundige en/of kinder- en jeugdpsychiater. Voor de diagnose is een BIG-geregistreerde professional nodig. Voor medicatie bij kinderen jonger dan 18 jaar is een kinder- en jeugdpsychiater nodig. Overleg bij jonge kinderen ook met een kinderarts, zodat somatische aspecten niet worden gemist.

De taken van de professionals rondom stemmingsproblemen 

De taken rondom stemmingsproblemen zijn uiteenlopend en kunnen per casus verschillen. Het is belangrijk dat een hiervoor gekwalificeerde jeugdprofessional deze taken uitvoert. Hierbij kunnen verschillende disciplines betrokken zijn. Dit vraagt dan ook om afstemming binnen de jeugdhulp en -bescherming en met aanpalende sectoren. Als stemmingsproblemen meteen gesignaleerd worden, en de wijkteams en de gemeenten gezamenlijk zorgen voor consulten, kun je als jeugdprofessional (preventief) meer doen en betere jeugdhulp bieden.

Als de gemeente een besluit moet nemen over het bieden van hulp, is het belangrijk dat een deskundige op het gebied van jeugdhulp die beslissing neemt. Deze deskundige volgt het gehele traject, op alle leefgebieden, zodat de benodigde hulp op tijd te bieden valt. Wordt de gemeente er pas bij betrokken als de problemen verergerd zijn, dan is er een groter risico dat het kind te laat de juiste hulp krijgt.

Taken rondom stemmingsproblemen die afstemming vragen

Psycho-educatie geven en de stappen van gedeelde besluitvorming volgen 
Signalen en symptomen herkennen 
Diagnose stellen 
Begeleiden bij stemmingsproblemen 
Groepsdynamiek begeleiden 
Een positief opgroei- en opvoedklimaat creëren 
De omgeving van het kind adviseren 
Geprotocolleerde behandeling uitvoeren 
Medicatiegebruik monitoren 
Zicht houden op de medische kant van het hulpverleningstraject 
Informeren en adviseren over passende hulp 
Diverse interventies uitvoeren 
Zicht houden op veiligheid van het kind 
Bedreigende knelpunten signaleren 
Gespecialiseerde hulp (zoals gepersonaliseerde psychotherapie) inschakelen 
Contact met betrokken hulpverleners onderhouden