5. Dreigende uithuisplaatsing in crisissituaties

Vragen en aanbevelingen

Typen crises

Inschatting maken na melding

Maak tijdens de melding een eerste inschatting van de aard en ernst van de situatie en van de urgentie van de melding. Als er sprake is van een levensbedreigende situatie, bel dan 112 of vertel de melder dat die 112 moet bellen.

Handelen na melding

Zorg dat je bij een crisis binnen twee uur ter plaatse bent om een verdere inschatting van de situatie te maken. Schakel bij een risico op zelfdoding, acute psychiatrische problemen en ernstige zelfbeschadiging direct de crisisdienst van de GGZ in.

Beoordelen veiligheid

Maak ter plaatse een inschatting van de veiligheid van de ouder, het kind en van andere direct betrokkenen. Daarbij gaat het om verschillende aspecten van veiligheid:
- Veiligheid van kinderen of volwassenen binnen het gezin (aan- of afwezigheid van kindermishandeling, inclusief getuige zijn van geweld in de thuissituatie; partnergeweld; oudermishandeling).
- Risico op zelfdoding of gewelddadig gedrag door ouder(s) of kind(eren).
- Gevaar voor de omgeving door ouder(s) of kind(eren).
Bespreek met een gedragswetenschapper je inschatting van de situatie en ideeën voor maatregelen om de veiligheid direct te vergroten.

Voorkomen uithuisplaatsing

Bepaal hoe je de veiligheid in de thuissituatie kunt vergroten door:
- het inzetten van het sociale netwerk rond het gezin;
- het inschakelen of intensiveren van professionele hulp of ondersteuning;
- het uit huis halen van de veroorzaker van de onveiligheid (tijdelijk huisverbod, maatregel gedwongen ggz, aanhouding of contact-/gebiedsverbod).

Beslis alleen tot uithuisplaatsing in een crisissituatie bij een acute onveiligheid die niet op andere manieren direct op te lossen is. Weeg daarbij af of de onveiligheid in de thuissituatie groter is dan de onveiligheid die de uithuisplaatsing met zich meebrengt. Beslis altijd samen met een gedragswetenschapper over een mogelijke uithuisplaatsing. Bespreek met ouders en kinderen wat de mogelijke schade kan zijn van een uithuisplaatsing in een crisissituatie.

Werk multidisciplinair samen met relevante instanties om zicht te krijgen op de crisissituatie en om de crisis af te wenden. Belangrijke mogelijke partners zijn politie, Raad voor de Kinderbescherming, ggz, verslavingszorg, gehandicaptenzorg en andere (jeugd)professionals.

Overgang reguliere hulpverlening

Stel een helder hulpverleningsplan op zodra de crisissituatie gestabiliseerd is. Dan kun je weer doelmatig en planmatig met het gezin werken aan structurele verbetering van de situatie en de mogelijke terugkeer van het kind in het gezin. De basis van dit plan is een zorgvuldige analyse van de gezinssituatie. Zorg dat het hulpverleningsplan aansluit op het eerder gemaakte crisisplan. Let op eventuele terugval en bepaal samen met gezinsleden maatregelen om een herhaling van de crisissituatie te voorkomen. Betrek een gedragswetenschapper bij de analyse en het opstellen van het hulpverleningsplan.