Gezonde seksuele ontwikkeling bij gehechtheidsproblematiek

Als jeugdprofessional is het belangrijk om een goede balans te vinden: soms moet je eerst inzetten op verbetering van de opvoedingshouding van ouders om een veilige gehechtheid te bevorderen vóórdat je aandacht kunt geven aan de seksuele ontwikkeling. Verwijs naar of gebruik uitgangspunten van de ‘Basic Trust Methode’ of NIKA om de gehechtheid en het basisvertrouwen te verstevigen. Zet in op het versterken van een warm (gezins)klimaat, waarin het kind of de jongere zich gezien en gehoord voelt.  

• Besteed expliciet aandacht aan veiligheid en seksuele risico’s: leer kinderen en jongeren wat veilig is en wat niet, wat risico’s zijn, en wat ‘foute’ relaties zijn.
• Besteed expliciet aandacht aan het mentaliserend vermogen: leer het kind of de jongere zichzelf en de ander te begrijpen én de eigen binnenwereld af te stemmen op die van de ander. Randvoorwaarden hiervoor zijn: goede ondersteuning van jou als jeugdprofessional en goede samenwerking binnen het team.
• Let op: het kind of de jongere kan (onbewust) op zoek gaan naar de bevestiging van eerdere negatieve ervaringen. Positieve ervaringen beïnvloeden het kind of de jongere positief.
• Reageer rustig en consequent (niet emotioneel) op seksueel gedrag. Voor onveilig gehechte kinderen en jongeren kan een emotionele reactie namelijk erg onveilig voelen, zeker als het gaat over relaties en seksualiteit. Gebruik het Vlaggensysteem om je reactie te bepalen.
• Wees voorspelbaar en betrouwbaar: zeg wat je doet en doe wat je zegt. Benoem bijvoorbeeld bij heel jonge kinderen stap voor stap wat je doet als je hen wast.
• Zorg dat kinderen of jongeren met gehechtheidsproblematiek weten bij wie ze wanneer terechtkunnen met vragen (vertrouwenspersoon, spreekuur, website sense.info). Wees als jeugdprofessional zelf ook beschikbaar, ook als het moeilijk is.
• Bespreek zorgen rond de seksuele ontwikkeling van kinderen of jongeren met henzelf en overleg met collega’s of de ouders en leraren van het kind of de jongere.
• Reflecteer op je eigen gehechtheid. Onverwerkte hechtingsproblematiek kan beïnvloeden wat je als professional uitstraalt naar het kind of de jongere.